Futsal a futbol - czym te sporty różnią się od siebie?

Futsal i futbol to dwie różne dyscypliny sportowe. Na czym polega gra w piłkę nożną, a na czym w halową piłkę nożną? Jak i gdzie rozgrywane są mecze? Sprawdź!

Czym różni się futsal od piłki nożnej? Futsal a futbol

Futbol, nazywany również piłką nożną, stanowi najpopularniejszą dyscyplinę zespołową w Polsce i na świecie. Uprawia się ją jednak nie tylko na zewnątrz, ale również na sali, gdzie obowiązują inne zasady. W tym przypadku mowa o futsalu. Czym różnią się te dyscypliny? Jak wyglądają boiska, czy mają takie same wymiary? Ile wynosi czas gry i czy oba sporty cieszą się tak samo dużym zainteresowaniem?

Co to jest futsal? Czym się różni od futbolu? Zasady gry

Terminy futbol i piłka nożna używane są zamiennie i nie ma w tym błędu. Często też mówi się o piłce nożnej na hali i futsalu. Tutaj również trudno doszukiwać się błędnego nazewnictwa. Kluczowe znaczenie ma jednak nie używany termin, ale bardziej zrozumienie, na czym polegają te dyscypliny, czym różni się gra na hali od rozgrywki na powietrzu. Oczywiście podstawowa zasada jest taka sama - celem zawodników jest pokonanie bramkarza przeciwnika poprzez wbicie piłki do jego bramki. Futbolówka musi przekroczyć linię bramkową, a później arbiter nakazuje rozpoczęcie gry od linii środkowej po uznanej bramce. Futsal, czyli piłka nożna pięcioosobowa, znacznie się różni pod względem zasad od futbolu. Oto, na czym polegają te różnice:

• wymiary boisk - zgodnie z rekomendacją FIFA boisko do piłki nożnej powinno mieć 105 metrów długości i 68 metrów szerokości; sprawa jest bardziej skomplikowana w przypadku futsalu; długość linii bocznej powinna wynosić 25-42 m, a linii końcowej (bramkowej) - 18-25 m; na zawodach międzynarodowych ma to być od 38 do 42 m długości i od 18 do 22 m szerokości;
• liczba zawodników - zasady gry w piłkę nożną wskazują, że na boisku znajdują się dwie drużyny po 11 zawodników, z czego jeden to bramkarz; w futsalu w rozgrywce uczestniczy jednocześnie 10 graczy, po 5 na drużynę, z czego 1 to bramkarz;
• liczba zmian - na ławce rezerwowych w meczu futsalu może przebywać maksymalnie 9 zawodników, ale liczba zmian jest nieograniczona; od wiosny 2023 roku PZPN wprowadza większą liczbę rezerwowych w rozgrywkach ligowych - z 7 do 9; w meczu futbolu można ich przeprowadzić maksymalnie 5;
• kary za przewinienia - obowiązują w obu dyscyplinach; w futbolu gracz, który zostanie wykluczony, osłabia drużynę, natomiast w futsalu dzieje się podobnie, ale tylko na 2 minuty; po tym czasie na jego miejsce można wprowadzić zawodników rezerwowych;
• rzut karny - w piłce nożnej wykonuje się go z 11 metrów od bramki, a w przypadku gry w futsal - z 6 m; w piłce halowej sędzia może również wskazać na rzut karny przedłużony z odległości 10 metrów od środka bramki, a zrobi to, kiedy dana drużyna dopuści się więcej niż 5 fauli; pierwszych 5 przewinień kończy się rzutem wolnym, a kolejne - przedłużonym rzutem karnym;
• rozmiar bramki - w futsalu ma 3 m długości i 2 m wysokości; w przypadku futbolu wymiary profesjonalnej bramki wynoszą 7,32 m x 2,44 m;
• czas gry - mecz piłki nożnej trwa 90 minut, dwie połowy po 45 minut; ewentualne przerwy są doliczane po upływie regulaminowego czasu rozgrywki; w futsalu gra się 2 razy po 20 minut, ale czas jest zatrzymywany w czasie przerw, nie dochodzi do jego doliczania; w obu przypadkach przerwa między połowami wynosi 15 minut;
• dodatkowa przerwa w grze - w futsalu trener może poprosić jeden raz w ciągu meczu o minutową przerwę;
• sędziowie - w obu dyscyplinach przy jednym oficjalnym meczu pracuje kilku sędziów; w futsalu jest m.in. sędzia czasowy, który zatrzymuje biegnący czas, kiedy gra jest wstrzymywana np. po faulu czy uderzeniu piłką o sufit; w piłce nożnej często są również sędziowie VAR, tzn. od wideoweryfikacji;
• piłka poza boiskiem - w futbolu gra jest przerywana, kiedy piłka znajdzie się za linią boczną, a w halówce również wtedy, gdy uderzy o sufit;
• piłki do futsalu są mniejsze niż w piłce nożnej; mają zazwyczaj 62-64 cm średnicy i ważą 400–440 g; natomiast do futbolu powinny mieć obwód od 68 centymetrów do 70 centymetrów, a wagę od 410 do 450 gramów;
• obuwie - w futbolu korzysta się z tzw. korków, które zapewniają dobrą przyczepność nawet, gdy jest mokro i ślisko; pod dachem korzysta się z tzw. halówek, które mają kauczukową podeszwę - pozwala ona na utrzymanie stabilności i działa antypoślizgowo;
• strój - na hali są to zawsze spodenki i koszulka, do tego ewentualnie getry i ochraniacze; na boiskach zewnętrznych gracze wybierają różne rozwiązania, w zależności od pogody - przy niskiej temperaturze wkładają dodatkową warstwę odzieży; piłkarz może nawet nosić czapkę, ale raczej nie jest to praktykowane m.in. ze względu na konieczność gry głową;
• ustawienie muru - kiedy zawodnik wykonuje rzut wolny, mur w futsalu można ustalić w odległości co najmniej 5 metrów; w futbolu to 9,15 metra (10 jardów);
• czas na rozpoczęcie gry - w futsalu obowiązuje zasada 4 sekund; to dynamiczny sport, w którym wiele się dzieje, nie ma dłuższych przerw; w meczach futbolu gracze opóźniają rozgrywkę, szczególnie jeśli wynik jest satysfakcjonujący dla danej drużyny; w futsalu zawodnik nie może sobie na to pozwolić.

Jak widzisz, teoretycznie cel w jednej i drugiej dyscyplinie jest taki sam, ale w praktyce w zasadach gry występują między nimi ogromne różnice. Część sportowców uważa, że halowa piłka nożna jest bardziej ryzykowna pod względem odnoszenia kontuzji. Jak wygląda kwestia historii tych dyscyplin? Czy jest tak samo długa?

Piłka nożna halowa i futbol - historia tych sportów

Futsal jest wersją klasycznej gry w piłkę nożną. W futbol na podobnych zasadach, jakie znamy, zaczęto grać w XIX wieku. Mówi się jednak, że aktywności, która przypominała obecną piłkę nożną, oddawano się już setki lat temu. Natomiast w 1848 roku doszło do pierwszego spisania zasad gry, a doszło do tego w Anglii. Wtedy ustalono, jak rozgrywać mecze, jak wygląda pole gry, jaka powinna być długość linii bramkowej, co może robić drużyna przeciwna i inne aspekty rozgrywki. Następne lata kształtowały zmiany w zasadach. Kolejny raz spisano je w Sheffield 24 października 1857. W tym samym roku powstał klub uważany za najstarszy na świecie - Sheffield Football Club.

Nie od razu bramkarz wyróżniał się strojem, zmieniały się zasady wykonywania rzutów karnych. Pierwsze Mistrzostwa Świata w piłce nożnej rozegrano w 1930 roku w Urugwaju. Jak to wyglądało w przypadku futsalu?

Historia halowej piłki nożnej jest znacznie krótsza. Pierwszy pokaz tej dyscypliny został zorganizowany w tym samym roku co pierwsze mistrzostwa - w 1930. Co więcej, doszło do tego w Montevideo, czyli stolicy gospodarza zawodów. Początkowo miała to być odmiana tej gry przeznaczona dla dzieci, ze względu na m.in. mniejsze wymiary boiska. Natomiast rozgrywka szybko przypadła do gustu, a dyscyplina zaczęła zdobywać coraz większe zainteresowanie m.in. w Brazylii. To tam spisano zasady gry. Pierwsze oficjalne, międzynarodowe zawody w tej dyscyplinie rozegrano w 1965 roku, a był to Puchar Ameryki Południowej. Dopiero w 1988 roku FIFA dołączyła ją do swoich kompetencji. Pierwsze mistrzostwa świata w futsalu przygotowane przez tę organizację rozegrano w 1989 roku w Holandii.

Jak widzisz, historia futsalu jest znacznie krótsza, to sport mniej popularny. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby grać zarówno na otwartym boisku, jak i na hali. W obu przypadkach rozgrywka wygląda inaczej.